Teraz jestem w 27 tyg ciazy i mam mala infekcje i biore urosept 3x1 i 3x1 wit c ponadto staram sie pic duzo wody niegazowanej. NIE PIJCIE sokow przy chorym pecherzu bo to pozywka dla bakterii, a
data publikacji: 14:12, data aktualizacji: 15:49 ten tekst przeczytasz w 5 minut W 7. tygodniu ciąży zarodek przestaje przypominać morskie stworzonko. Choć twoje ciało zewnętrznie się nie zmieniło, w środku aż buzuje od wielu hormonów. Sprawdź, czego może się spodziewać w 7. tygodniu ciąży. SerhiiBobyk / iStock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online 7. tydzień ciąży - rozwój dziecka 7. tydzień ciąży - zmiany w twoim ciele Szczególnie ważne w 7. tygodniu ciąży Badania w 7. tygodniu ciąży Ciekawostka na temat 7. tygodnia ciąży Zarodek, który błyskawicznie się teraz rozwija, już wkrótce przyjmie formę wyraźnie przypominającą człowieka. 7. tydzień ciąży bardzo wiele zmienia w jego zewnętrznym wyglądzie. To zaskakujące, że zarodek ważący zaledwie około grama i mierzący na początku tego tygodnia 7 mm, ma już tak wyspecjalizowane struktury jak wyrostek robaczkowy! Tymczasem ty coraz mocniej odczuwasz skutki bycia w ciąży. Być może już byłaś na pierwszej wizycie u ginekologa lub właśnie się na nią wybierasz. To moment, w którym większość kobiet zdaje sobie sprawę z faktu, że “to się dzieje naprawdę”. Choć niektóre panie wolą poinformować najbliższych o swoim stanie dopiero pod koniec pierwszego trymestru, gdy znacznie spadnie ryzyko poronienia, niektóre decydują się na to właśnie po pierwszej wizycie u specjalisty. 7. tydzień ciąży - rozwój dziecka Gdybyś mogła w tej chwili “podejrzeć” jak wygląda zarodek i porównać to, co zobaczysz, ze stanem sprzed tygodnia, byłabyś zdumiona. Oglądany gołym okiem, przypominałby malutką fasolkę, jednak w zbliżeniu wszystko się zmienia. W pierwszej kolejności w oczy rzuciłyby ci się miniaturowe rączki i nóżki. W tej chwili przypominają bardziej płetwy, ale widać już, że każda z nich zakończona jest pięcioma wypustkami, z których rozwiną się palce. Wielkość zarodka w 7. tygodniu ciąży jest wciąż bardzo mała. Na jego początku będzie to zaledwie 7 mm, a na końcu 12 mm (podając odległość ciemieniowo-siedzeniową). Nie powinno to jednak nikogo zwieść, w jego organizmie dzieją się bowiem niezwykłe rzeczy. Serce, które w ubiegłym tygodniu miało tylko dwie części, teraz ma już ich cztery. W układzie krążenia poruszają się krwinki wytwarzane tymczasowo w wątrobie (do momentu powstania szpiku kostnego). Intensywnie rozwijają się również nerki, które mniej więcej w przeciągu tygodnia zaczną produkować mocz. Rosną mięśnie oraz układ kostny. W 7. tygodniu ciąży bardzo dużo dzieje się na miniaturowej główce. Powoli wyłania się zarys nosa, a wokół zaczątków oczu formują się powieki. Zarodek ma również… język. Twoje dziecko powoli zaczyna się ruszać. Z oczywistych względów nie możesz jeszcze tego poczuć - bo kto byłby w stanie zarejestrować ruch małej fasolki wewnątrz swojego ciała? Ruch dziecka poczujesz najwcześniej za 8 tygodni, a prawdopodobnie dopiero za około 11 tygodni. Do tego czasu będziesz miała jednak możliwość obejrzenia tego procesu na badaniu USG. 7. tydzień ciąży - zmiany w twoim ciele W 7. tygodniu ciąży twoje piersi mogą być nawet o rozmiar większe niż do tej pory. Zwykle są bardzo wrażliwe na dotyk, zwłaszcza sutki. Obwódka wokół sutków staje się ciemniejsza i pojawiają się na niej niewielkie wypukłości będące ujściem gruczołów łojowych. W twoich piersiach jest w tej chwili gromadzona tkanka tłuszczowa, a tkanka gruczołowa również się rozrasta. Piersi stają się także bardziej ukrwione. Jeżeli doświadczasz porannych (i nie tylko) mdłości, ten stan niestety będzie ci towarzyszył jeszcze przez jakiś czas. To zupełnie normalne, że potrawy, które do tej pory uwielbiałaś, wzbudzają w tobie obrzydzenie - nie należy się tym martwić. Jeżeli nie możesz znieść widoku jakichś potraw, staraj się zastępować je innymi tak, by twoja dieta była zbilansowana. Niekiedy oprócz mdłości pojawia się dodatkowy symptom - bardzo duże ilości śliny w ustach. Jeśli twoje mdłości są wyjątkowo dokuczliwe, może to oznaczać, że jesteś w ciąży mnogiej. Jeżeli jeszcze nie byłaś na pierwszej wizycie u ginekologa, zapytaj o to swojego lekarza podczas spotkania. Niekiedy już na wczesnym etapie ciąży można zobaczyć dwa pęcherzyki świadczące o bliźniętach. Wygląd dolnej części twojej sylwetki się jeszcze nie zmienił, ale twoja macica jest dwa razy większa niż przed ciążą. Intensywnie powstaje w niej łożysko - organ, który będzie zapewniał twojemu dziecku dostęp do tlenu i składników odżywczych. To tłumaczy twoje ciągłe zmęczenie - organizm zużywa dużo energii na proces budowania tego nowego narządu. Szczególnie ważne w 7. tygodniu ciąży Panuje przesąd, że kobieta w ciąży powinna “jeść za dwoje”. Nic bardziej mylnego. Mdłości, wzdęcia i zgaga połączone ze zwiększoną ilością pokarmu zapewnią tobie i dziecku fatalne samopoczucie. Przede wszystkim do niczego się nie zmuszaj. Jeżeli tylko produkty, na które masz ochotę, są dozwolone w ciąży, możesz po nie sięgać. Zjedzenie kilku małych posiłków w trakcie dnia zamiast trzech dużych, pomoże ci przetrwać dolegliwości związanie z 7. tygodniem ciąży. Dzięki temu nie będziesz czuła się aż tak zmęczona. Badania w 7. tygodniu ciąży Do 8. tygodnia ciąży powinnaś odbyć pierwszą wizytę u ginekologa, jeżeli więc nie zrobiłaś tego do tej pory, jest to odpowiedni moment. Pierwsza wizyta obejmuje badanie ginekologiczne wraz z pobraniem próbki do cytologii, pomiar wzrostu, ciśnienia krwi oraz masy ciała, a także badanie piersi. Obowiązkowe badania laboratoryjne, które musisz wykonać na wczesnym etapie ciąży: to morfologia krwi, oznaczenie grupy krwi i badanie na obecność przeciwciał anty Rh (w celu oszacowania ryzyka wystąpienia konfliktu serologicznego), badanie moczu i oznaczenie poziomu cukru w moczu na czczo oraz badanie pod kątem kiły. Dodatkowe badania, które warto wykonać, to testy pod kątem chorób wirusowych, których obecność zagraża prawidłowemu rozwojowi dziecka. Są to: wirus HIV, różyczka i wirus HBV wywołujący wirusowe zapalenie wątroby typy B. Można również sprawdzić, czy ciężarna nie choruje na pasożytniczą toksoplazmozę. Nawet jeżeli twój lekarz nie wypisał ci skierowań na powyższe testy, możesz o nie poprosić sama. Z pewnością otrzymasz wówczas skierowanie. Pamiętaj, że twoje zdrowie ma olbrzymi wpływ na rozwój dziecka i dlatego warto wiedzieć, czy twój organizm nie zmaga się z zakażeniem. Dodatkowo, w przypadku wczesnej diagnozy zakażenia HIV można podjąć środki zapobiegające transmisji wirusów z matki na dziecko. Ciekawostka na temat 7. tygodnia ciąży W 7. tygodniu ciąży mózg twojego dziecka rozwija się z niesamowitym tempem. W każdej minucie powstaje około 100 nowych komórek nerwowych! Treści z serwisu mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie. Potrzebujesz konsultacji lekarskiej lub e-recepty? Wejdź na gdzie uzyskasz pomoc online - szybko, bezpiecznie i bez wychodzenia z domu. 7. tydzień ciąży ciąża ciąża tydzień po tygodniu kalendarz ciąży Kraska: letnia fala zakażeń COVID-19 hamuje. Ten tydzień decydujący "Widzimy wyhamowanie fali. Ten tydzień pokaże nam, w jakim miejscu pandemii jesteśmy" – powiedział wiceminister zdrowia Waldemar Kraska w poniedziałkowej audycji... PAP Liczba zakażeń rośnie z tygodnia na tydzień. Letnia fala ma trzy ważne przyczyny Poniedziałek nie jest dniem covidowych "rekordów". Liczba zakażeń odnotowanych poprzedniego dnia, w niedzielę, jest najczęściej niższa niż w inne dni tygodnia.... Paulina Wójtowicz Ponad 1,5 mln zakażeń w tydzień. Niemcy szykują się do czwartej dawki szczepionki? 257 tys. 768 – tyle przypadków COVID-19 stwierdzono w ostatni dzień marca w Niemczech. Zwyżkowy trend utrzymuje się już od kilku dni, powodując, że w ciągu... Paulina Wójtowicz Tydzień temu Dania zniosła wszystkie restrykcje. Jak to wpłynęło na liczbę zakażeń? Po zniesieniu 1 lutego restrykcji pandemicznych w Danii notuje się niższe wskaźniki zakażeń koronawirusem, przede wszystkim w Kopenhadze, gdzie wcześniej były one... PAP Nike ogłosiło tydzień wolny od pracy. To recepta na wypalenie zawodowe Pracownicy centrali Nike w Oregonie dostali tydzień wolnego przed powrotem do biura we wrześniu. Mają to wykorzystać na odpoczynek psychiczny po ciężkim roku z... Beata Michalik Rośnie liczba zakażeń w Izraelu. Obostrzenia wrócą tydzień po zniesieniu? W marcu Izrael stał się krajem, w którym pandemiczna sytuacja zdawała się być opanowana. Gdy Europa nadal była obwarowana surowymi obostrzeniami, w kraju... Agnieszka Mazur-Puchała Trzeci tydzień lockdownu na Warmii i Mazurach. Nadal dużo zakażeń Rozpoczyna się trzeci tydzień lockdownu na Warmii i Mazurach. Zamknięcie placówek kultury, galerii handlowych, obiektów sportowych i hoteli w regionie jest... PAP Dyrektor szpitala: za tydzień może zacząć brakować miejsc Prof. Horban o rozwoju epidemii w Polsce: ten tydzień jest decydujący Prof. Andrzej Horban, główny doradca premiera do spraw COVID-19, na antenie TVP Info pytany był o stan epidemii w Polsce. - Najbardziej decydujący jest obecny... PAP To był rekordowy tydzień, ale szczyt dopiero przed nami 8 090 - tyle nowych zakażeń koronawirusem wykryto tylko w tym tygodniu w Polsce. To niewiele mniej niż liczba wszystkich przypadków COVID-19 zanotowanych w... Sylwia Stachura 16 tydzień ciąży dolegliwości. Częste oddawanie moczu, które będzie towarzyszyło kobiecie do końca 2 trymestru. W każdym razie trzeba udać się do toalety, gdy pojawia się uczucie parcia, ponieważ w przeciwnym razie istnieje ryzyko rozwoju zapalenia pęcherza, które trzeba będzie leczyć. Ból pleców, jest dosyć powszechny dla 13.–16. tydzień ciąży W tym okresie ciąży płód znacznie zwiększa swoją masę (od 25 do prawie 100 g) i wzrost (od 7 do 12 cm). Zmieniają się proporcje ciała; głowa – dotąd dominująca – staje się mniejsza w stosunku do reszty ciała. Rozwijają się oczy i uszy, szyja się wydłuża, a broda nie styka się już z klatką piersiową. Serce dziecka tłoczy około 2,5 l krwi na godzinę i kurczy się dwukrotnie częściej niż u dorosłego. Pojawiają się włosy na łukach brwiowych oraz rzęsy, rozwijają się paznokcie u rąk i stóp. Zaczynają się rozwijać struny głosowe. Tarczyca rozpoczyna produkcję hormonów. Na skórze, nadal bardzo przezroczystej, przez którą prześwitują naczynia krwionośne, tworzy się delikatne owłosienie zwane meszkiem płodowym (lanugo). Rozpoczyna się tworzenie tkanki tłuszczowej podskórnej. Zewnętrzne narządy płciowe są już dobrze wykształcone i doświadczony ultrasonografista może pokusić się o rozpoznanie płci. Dziecko potrafi już ssać i połykać. Wykonuje ruchy oddechowe klatką piersiową, ale zamiast powietrza w czasie wdechu i wydechu aspiruje niewielką objętość płynu owodniowego. Objętość płynu owodniowego pod koniec 16. tygodnia wynosi około 175 ml. Wszystkie składniki odżywcze przechodzą już przez łożysko. 17.–20. tydzień ciąży Zwiększa się aktywność ruchowa dziecka (opisano 17 typów ruchów płodu!). Zmniejsza się liczba epizodów czkawki, nagłych ruchów wyprostnych wszystkich kończyn oraz ruchów rozciągających. Nadal następuje szybki wzrost i rozwój. Zmienia się sylwetka ciała, która coraz bardziej upodabnia się do sylwetki człowieka. W ośrodkach mózgowych tworzą się komórki nerwowe odpowiedzialne za rozpoznawanie smaku, zapachu, dźwięku, światła i dotyku. W jelitach zaczyna się gromadzić smółka, składająca się ze złuszczonych komórek, wydzieliny jelitowej oraz połkniętego płynu owodniowego. Układ szkieletowy, dotąd o budowie głównie chrząstkowej, przeistacza się w kości. Serce jest już dobrze wykształcone i można je ocenić w badaniu ultrasonograficznym. Nadal rozwijają się płuca, tworzą się zalążki pęcherzyków płucnych. Struny głosowe są już uformowane. Tworzą się linie papilarne. W jajnikach u płodów żeńskich są już wszystkie komórki jajowe (6 mln), ale tylko co szósta z nich przetrwa do porodu. Płód staje się zdolny do reakcji na dźwięk. Wykazuje naprzemienne okresy snu i czuwania, podobnie jak noworodek, i przybiera najlepszą dla siebie pozycję w macicy. Na nerwach tworzy się osłonka mielinowa, która warunkuje prawidłowe przesyłanie impulsów nerwowych. Przez łożysko do płodu przenikają przeciwciała klasy IgG (wyprodukowane przez układ immunologiczny matki przed ciążą jako odpowiedź na przebyte zakażenia wirusowe), które będą stanowić ochronę dla noworodka nawet do 6. miesiąca życia. Dziecko połyka płyn owodniowy i produkuje mocz. U niemal wszystkich płodów w badaniu ultrasonograficznym można uwidocznić wypełniony moczem pęcherz moczowy. Pod koniec tego okresu na skórze dziecka zaczyna się pojawiać maź płodowa (vernix caseosa). Masa dziecka niemal się podwaja i wynosi około 300 g. W tym czasie większość kobiet (zwłaszcza te rodzące po raz kolejny) zaczyna już odczuwać ruchy swojego dziecka. 21.–24. tydzień ciąży Aktywność ruchowa płodu nie słabnie, ale ruchy stają się coraz bardziej skoordynowane. Najczęściej obserwuje się ruchy zginające głowy ku tyłowi, a z ruchów twarzy ssanie. Poprawia się koordynacja ruchowa ręki Okresy snu i czuwania są coraz wyraźniejsze. W miarę odkładania się podskórnej tkanki tłuszczowej skóra przestaje być bardzo przezroczysta. Następuje szybki rozwój mózgu. Rozwija się zmysł dotyku. Uważa się, że w tym okresie dziecko zaczyna odczuwać bodźce bólowe. Powieki są jeszcze zamknięte, ale płód odróżnia już ciemność od światła. Oczy są już dobrze rozwinięte, pojawiają się szybkie ruchy gałek ocznych. Język jest dobrze wykształcony, tworzą się kubki smakowe i gruczoły potowe. U płodów płci żeńskiej macica i jajniki znajdują się już w ostatecznym położeniu. U chłopców kończy się pierwsza faza zstępowania jąder w jamie brzusznej (cały proces zakończy się dopiero w 35. tyg. ciąży). Zaczyna się produkcja białych krwinek (leukocytów). Rozwijają się płuca, pojawiają się pęcherzyki płucne i rozpoczyna się produkcja surfaktantu, substancji umożliwiającej oddychanie po narodzinach. Na głowie rosną prawdziwe włosy. Dziecko połyka coraz więcej płynu owodniowego, którego smak może zależeć od spożywanych przez matkę pokarmów. Pod koniec tego okresu dziecko waży około 600 g i mierzy 30 cm (pomiar w tym okresie dotyczy już całego ciała dziecka, tzn. od głowy do stóp) i ma 15% szansę na przeżycie poza łonem matki. 25.–28. tydzień ciąży Zwiększenie masy ciała wynika głównie ze zwiększenia masy mięśniowej i kości. Poprawia się napięcie mięśni. W szybko rozwijającym się mózgu kończy się (w 26. tyg.) powstawanie ważnych dróg nerwowych przenoszących impulsy z oka, ucha, mięśni lub skóry (sensoryczne i motoryczne) do kory mózgowej. Na powierzchni kory rozpoczyna się proces tworzenia się rowków i bruzd. Rozwija się odruch ssania. Płód ma zdolność utworzenia pięści i schwytania przedmiotu. Oczy otwierają się i zamykają, zaczyna się tworzyć siatkówka. Obserwuje się aktywność mózgu związaną ze słuchem i światłem. Reakcja na dźwięk jest coraz bardziej stała, pod koniec tego okresu sieć nerwowa odpowiedzialna za przenoszenie impulsów z ucha jest kompletna. Dziecko słyszy i reaguje na głos matki. Płuca nadal się rozwijają, tworzą się pęcherzyki płucne, zwiększa się produkcja surfaktantu. Każdy dzień przebywania w łonie matki zwiększa znacznie szanse na przeżycie w przypadku przedwczesnego porodu. Brwi i rzęsy są bardzo wyraźnie widoczne. Nadal rosną włosy na głowie. Pod koniec 28. tygodnia dziecko waży 1200 g i mierzy około 38 cm. 29.–32. tydzień ciąży W ciągu tego miesiąca masa ciała płodu zwiększy się o połowę: z 1200 do około 1850 g; dziecko urośnie 3 cm. Dziecko wypełnia coraz bardziej macicę, rusza się nieco mniej niż w poprzednich miesiącach. Na skutek gromadzenia się tkanki tłuszczowej skóra zmienia kolor z czerwonego na różowy. Następuje dalszy szybki rozwój mózgu, który potrafi kontrolować pierwotne oddechy i temperaturę ciała. Rozpoczyna się proces fałdowania kory mózgowej, który zakończy się w 36. tygodniu. W czasie snu płodu pojawiają się szybkie ruchy gałek ocznych (REM). Wszystkie zmysły już działają. Jedynym narządem, który jeszcze nie zakończył rozwoju, są płuca. Powoli zaczyna zanikać meszek płodowy. Dziecko ma zdolność wytwarzania łez, a jego szpik kostny kontroluje produkcję krwinek czerwonych. Kości wzrastają i stają się twardsze wskutek odkładania się w ich strukturze wapnia. 33.–36. tydzień ciąży Pod koniec tego okresu płód osiąga praktycznie pełnią dojrzałość do życia pozamacicznego; waży 2800 g i ma 47 cm wzrostu. Szybko zwiększa się masa ciała, na rękach i nogach odkłada się tkanka tłuszczowa. Płód reaguje już jak noworodek, otwierając oczy w okresach czuwania i zamykając je w czasie snu. Źrenice oka kurczą się oraz rozszerzają i wykrywają światło dobiegające do oczu. Objętość płynu owodniowego jest w tym okresie największa (ok. 800 ml). W efekcie szybkiego rozwoju mózgu zwiększa się objętość głowy. Powstaje i rozwija się wiele neuronów i synaps. Narząd słuchu jest w pełni rozwinięty. Większość kości twardnieje, ale kości czaszki pozostają bardziej plastyczne i nie są kompletnie ze sobą połączone. W tym miesiącu dzieci najczęściej przybierają pozycję do porodu, obracając się główką w dół. Większość urodzonych w tym czasie dzieci przeżyje i to bez odległych niekorzystnych następstw związanych z wcześniactwem. 37.–40. tydzień ciąży Dziecko jest w pełni przygotowane do życia pozamacicznego. Wszystkie narządy pracują już normalnie. Płuca produkują dużą ilość surfaktantu, przygotowując się do czynności poporodowej. Od matki przez łożysko przechodzą w dużej ilości przeciwciała IgG. Dziecko reaguje na światła dochodzące z zewnątrz. Często pojawia się czkawka, która może być odczuwalna dla matki (czkawkę obserwuje się już od 9. tyg. ciąży). W jelitach gromadzi się smółka, która zostanie wydalona po porodzie jako pierwszy stolec. Większość meszka płodowego już zanikła, część pozostanie na ramionach i nogach. Zanika również maź płodowa. W miarę zbliżania się porodu zmniejsza się aktywność ruchowa dziecka, a także objętość płynu owodniowego, średnio około 125 ml w tygodniu. Nadal gromadzi się tkanka tłuszczowa, spełniająca po porodzie ważną rolę w regulacji temperatury. W okresie okołoporodowym płód produkuje 500–700 ml moczu dziennie, a przed porodem waży około 3500 g i ma 51 cm długości. Pod koniec ciąży dziecko rozróżnia głos matki oraz język, w jakim się do niego mówi. Wzmaga się aktywność skurczowa macicy – skurcze Braxtona i Hicksa, które w końcu przybiorą postać skurczów porodowych. Piśmiennictwo: 1. Bartel H.: Embriologia kliniczna. PZWL, Warszawa 2009. 2. Brace Wolf Normal amniotic fluid volume changes throughout pregnancy. Am. J. Obstet. Gynecol. 1989; 161: 382–388. 3. Byers-Heinlein K., Burns Werker The roots of bilingualism in newborns. Psychol. Sci. 2010; 21: 343–348. 4. Challi D., Chanoufi B.: Fetal audition. Myth or reality. J. Gynecol. Obstet. Biol. Reprod. (Paris) 2008; 37: 554–558. 5. 6. Fenton T.: A New growth chart for preterm babies: Babson and Benda,s chart uptaed with recent data and a new format. BMC Pediatrics 2003; 3: 13. 7. Fischer R.: Amniotic fluid: physiology and assessment. Glob. Libr. Women's Med. 2008; doi: 8. Gerhardt Abrams Fetal exposures to sound and vibroacoustic stimulation. J. Perinatol. 2000; 8: S21–30. 9. Hadlock Shah Kanon i wsp.: Fetal crown rump length: reevaluation of relation to menstrual age (5-18 weeks) with high resolution real-time US. Radiology 1992; 182: 501–505. 10. Harms i wsp.: Pregnancy week by week. 11. Kisilevsky Hains Brown i wsp.: Fetal sensitivity to properties of maternal speech and language. Infant. Behav. Dev. 2009; 32: 59–71. 12. Klonisch Fowler Hombach-Klonisch S.: Molecular and genetic regulation of testis descent and external genitalia development. Dev. Biol. 2004; 270: 1–18. 13. Kosińska-Kaczyńska K., Wielgoś M.: Czy płód może odczuwać ból. Ginekol. Pol. 2011; 82: 133–136. 14. Kurjak A., Azumendi G., Andonotopo W., Salihagic-Kadic A.: Three- and four-dimensional ultrasonography for the structural and functional evaluation of the fetal face. Am. J. Obstet. Gynecol. 2007; 196: 16–28. 15. Kurjak A., Stanojevic M., Azumendi G., Carrera The potential of four-dimensional (4D) ultrasonography in the assessment of fetal awareness. Perinat. Med. 2005; 33: 46–53. 16. Kurjak A., Tikvica A., Stanojevic M. i wsp.: The assessment of fetal neurobehavior by three-dimensional and four-dimensional ultrasound. J. Matern. Fetal Neonatal Med. 2008; 21: 675–684. 17. Lan Yamashita Y., Tang Y.: Normal fetal brain development: MR imaging with a half-Fourier rapid acquisition with relaxation enhancement sequence. Radiology 2000; 215: 205–210. 18. Lee Ralston Drey i wsp.: Fetal pain: a systematic multidisciplinary review of the evidence. Front. Neurol. Neurosci. 2010; 28: 32–41. 19. Molina Faro C., Sotiriadis A. i wsp.: Heart stroke volume and cardiac output by four-dimensional ultrasound in normal fetuses. Ultrasound Obstet. Gynecol. 2008; 32: 181–187. 20. Mielke G., Benda R.: Cardiac output and central distribution of blood flow in the human fetus. Circulation 2001; 103: 1662–1668. 21. Stiles J., Jernigan L.: The basics of brain development. Neuropsychol. Rev. 2010; 20: 327–348. 22. Walusinski O.: Fetal yawning. Front. Neurol. Neurosci. 2010; 28: 32–41. 23. Cunningham Gant Leveno Gilstrap Hauth Wenstrom Wiliams obstetrics. Mc Graw-Hill Comp. 2001. 0EMtpM. 53 54 405 222 414 301 342 480 130plod w 7 tyg ciazy
